กระทู้แรกครับ จะมาบอกประเภทเครนแบบต่างๆที่มีอยู่ในโลกและในไทย
เครนมันมีแค่ไม่กี่ประเภทหรอกครับ แบ่งไว้แบบนี้และกัน
แบบเคลื่อนที่ได้ แบบเคลื่อนที่ไม่ได้
- บูมสาน ยืดหดไม่ได้ / บูมไฮดรอลิก ยืดหดได้
- แบบมีล้อยาง / แบบตีนตะขาบ
มีแค่นี้เท่านั้นครับ ที่เหลือจะซอยยิบย่อยไปอีก
เอาล่ะ ทีนี้ผมจะมาบอกประเภทที่ผมพยายามหามาก็แล้วกันครับ ตั้งใจทำข้อมูลให้ถูกต้องที่สุด ผิดถูกตรงไหนชี้แจงผมด้วยครับ
Mobile crane คือ เครนที่มีล้อยางสามารถวิ่งไปตามท้องถนน ทุ่งนา ที่ต่างได้ด้วยตัวเอง ไม่ต้องมีพาหนะลากจูงครับ
หลักๆแบ่งได้เป็น
หลักๆแบ่งได้เป็น
ประเภทของโมบิลล์เครนแต่ละชนิด |
- All terrain crane ส่วนใหญ่จะมีขนาดใหญ่ 90ตันขึ้นไป ล้อจะเลี้ยวได้เกือบทุกล้อ(เพลาหน้าและเพลาหลัง)ซึ่งช่วยในการตีวง
- Rough terrain crane คือ เครน4ล้อ 2เพลา เพลาอาจเลี้ยวได้ทั้ง2เพลา หรือได้แค่เพลาหน้า หรือเพลาหลังเพลาเดียว มีขนาดเล็กตั้งแต่8ตัน จนถึง80ตัน(หรือมากกว่านั้น)
- Truck crane มีเพลามากกว่า2เพลา เลี้ยวได้แค่เฉพาะเพลาหน้า ส่วนใหญ่จะเป็นเครนขนาดเล็กถึงขนาดกลาง
จริงๆแล้วมันมีปลีกย่อยของเครนมีล้ออีกเยอะแยะ แยกได้อีก
- Truck loader crane อันนี้เป็นเครนติดรถบรรทุกครับ หรือHiab(เฮี้ยบ) ยกของที่ติดกับกระบะบรรทุกขนาดไม่ใหญ่มาก มีแบบพับหลัง และแบบปกติขนาดใหญ่ๆยกได้ถึง8ตันก็มี
- Truck mounted crane ถ้าแปลตามตรงมันก็คือ เครนติดรถบรรทุกความหมายเดียวกับเฮี้ยบ แต่จริงๆมันคือตัวรถเครนเลย เพียงแต่หัวจะเป็นหัวรถบรรทุก
- Mobile lattice crane ปกติรถล้อยางจะเป็นบูมไฮดรอลิก แต่นี่พิเศษหน่อย คือจะเป็นบูมถัก(Truss) เป็นเครนที่อยู่ตามท่าเรือ หรืออยู่ที่ใดนานๆไปเลย หรือเครนขนาดใหญ่มาก500ตัน+
- Special purpose crane ตรงตัวครับ คือเครนที่ทำมาเพื่อวัตถุประสงค์พิเศษ เช่น ดับไฟ เครนทหารกันกระสุน
- ฯลฯ ต่างๆนาๆจะเอ่ยครับ ทุกวันนี้เค้าพัฒนากันไปมากเหลือ เกินกว่าจะเรียกครับ อย่างGTK1100 ของ Grove ผมก็ไม่รู้ว่าเค้าจะเรียกว่าอะไร
Lg1750 Mobile lattice crane เครนเคลื่อนที่แบบบูมสาน เวลาไปไหนจะไปแค่ช่วงล่างช่วงบนจะเอามาติดโดยเครนคันอื่นเวลามีการยกของเท่านั้น |
Truck mounted crane เครนแบบใหม่ ในไทยยังไม่มีให้เห็น หัวเป็นรถบรรทุก |
GTK1100 ไม่รู้จะเรียกประเภทอะไร เครนของโกรฟ ตัวเครนตั้งอยู่บนเสา เสายืดหดได้ ตัวเสาแบกใส่เทรลเลอร์ล้อเรียง(Nooteboom) |
Truck loader crane เครนติดรถบรรทุกหรือเฮี้ยบ ในภาพเป็นแบบพับเก็บ |
Special purpose fire brigate crane เครนดับเพลิงใช้ในการดับไฟในที่สูงๆ |
Special purpose military crane เครนทหาร |
Crawler crane คำว่า Crawler หมายถึง เลื้อยหรือคลานครับ แต่คนไทยแปลได้เป็น ตีนตะขาบ เราก็เลยเรียกเครนชนิดนี้ว่าเครนตีนตะขาบหรือเครนแทรค (แทรคคือตัวที่เป็นสายพานเดิน) ส่วนใหญ่เครนชนิดนี้จะอยู่ตามไซต์งานครับเพราะว่าเวลาเดินไปไหนมาไหนไกลๆจะไม่ถนัด เดินได้แค่2-3 กม./ชม. เองToT
ประเภทของเครนตีนตะขาบแบ่งได้เป็น2ประเภทหลักๆคือ
- Telescopic crawler crane คือ เครนที่เป็นตีนตะขาบแต่บูมเป็นบูมไฮดรอลิกยืดได้หดได้ครับผม ไม่ค่อยเห็นใช้ในไทยกันเท่าไหร่ หรืออาจไม่มีเลยก็ได้ไม่แน่ใจ แต่ผมไม่เคยเห็นครับ ใหญ่ที่สุดตอนนี้น่าจะเป็นLTR11200 ของบริษัท Liebherr ของประเทศ เยอรมันครับ เล็กๆก็มีครับ
- Lattice boom crawler crane หมายถึงเครนตีนตะขาบบูมสาน lattice แปลว่า ขัดแตะ/ตาราง สานกัน ก็เลยตรงตัวเลย เครนชนิดนี้เป็นเครนที่มีความแข็งแรงมากที่สุดในความคิดของผม เพราะสานกันเป็นโครงข่าย Joint เป็นฟันปลาตลอดบูมตั้งแต่โคนจรดปลาย สม่ำเสมอกันทำให้รับแรงกระจายได้ทั่วถึง ไม่ว่าจะสูงแค่ไหน ไม่เหมือนบูมไฮดรอลิกที่พอกางสุดแล้วตรงกลางจะโปร่งเป็นที่ว่าง หักงอได้ง่ายกว่า
CC 8800 Twins ยกน้ำหนักได้3,200ตันที่ระยะ9-11m |
Maritime crane คือเครนที่อยู่ใกล้ชิดกับน้ำ(Maritime หมายถึง เกี่ยวกับน้ำ คล้ายๆคำว่าMarineนะผมว่า) พวกนี้ก็จะทำงานตามสถานที่ใกล้แหล่งน้ำหรืออยู่บนน้ำเลยแหละ อย่างเครนท่าเรือ,เครนที่อยู่บนเรือ/แพ เครนติดเรือ แยกได้เป็น
- Ship crane คือ เครนเรือ เป็นเครนที่อยู่ติดกับตัวเรือเลย ส่วนใหญ่จะเป็นเสากระโดงตั้งขึ้นมา มีบูมอยู่ตรงกลางเสา มีสเตย์ดึงบูมอยู่ปลายเสา ที่เหลือก็อาจเป็นแบบต่างๆกันออกไป
- แบ่งเป็น
- Crane for container and multi-purpose handling เป็นเครนสำหรับยกของที่อยู่บนเรืออย่างตู้คอนเทนเนอร์ หรือสิ่งของเครื่องใช้ต่างตามแต่จะบรรทุกมา
เรือส่งกำลังบำรุงของทหาร ใช้เครนประจำเรือยกรถลงฝั่ง - Crane for bulk handling เป็นเครนมีScrab(ก้ามปูงับ) ติดอยู่แทนที่ตะขอหิ้วของเอาไว้สำหรับยกสิ่งของจำพวกที่เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย หนีบได้ไม่เสียหาย อย่างหินดินทราย กากปาล์ม กากสิ่งของต่างๆ
ขณะกำลังใช้สแครป ถ่ายของจากโป๊ะลงเรือใหญ่ - Heavy lift crane เป็นเครนติดเรือขนาดใหญ่ ยกของได้หลักร้อยตัน เป็นพันตันก็มี
Heavyขณะเดินทาง Heavyขณะเตรียมยก
- Special design crane เป็นเครนที่ออกแบบพิเศษเพื่อใช้ทำการเฉพาะส่วน เช่น ต้องการประหยัดเนื้อที่ ต้องการมีบูมตรงตามรูปแบบการใช้งาน
เครนที่ออกแบบมาเพื่อใช้โดยเฉพาะอย่าง
- แบ่งเป็น
- Floating crane คือ เครนลอยน้ำโดยเฉพาะเลย ไม่ได้อยู่บนเรือ ตัวเครนจะติดอยู่กับฐานลอยน้ำหรือไม่ก็เรือBarge(โป๊ะ) ส่วนใหญ่จะต้องมีเรือคอยลากจูงทั้งเวลาเดินทางและเวลายกของ
- แบ่งเป็น
- Complete floating crane เป็นเครนลอยน้ำแบบสมบูรณ์เลย ไม่สามารถเอาของมาไว้บนเรือได้(หรือได้แต่เบาๆไม่ได้มีไว้บรรทุก)หาดูจากวิกิพีเดียเขาเรียกว่า Sheerlegs craneใหญ่ๆตอนนี้ก็น่าจะ8,700ตัน ลองดูขนาดความใหญ่โตของมันเอาครับ http://en.wikipedia.org/wiki/Sheerleg
Rambiz ขณะกำลังยกแท่นกังหันลม Svanen Queen of Floating crane
8,700 ตัน ใหญ่กว่านี้คือThialf 14,200ตัน
แต่อันนั้นมันมีเครน2ตัว อยู่แท่นเดียวกัน
- Crane on barge อันนี้ผมตั้งเองนะ จริงๆไม่รู้ว่าเค้าเรียกว่าอะไร แต่มันจะเป็นเครนที่อยู่บนโป๊ะ สามารถเดินไปเดินมาบนโป๊ะได้ หรือล็อกอยู่บนโป๊ะตายตัว เคลื่อนที่ไม่ได้
แบบเล็กๆก็มี โป๊ะของMammoet แบบใหญ่ๆ
- Complete floating crane เป็นเครนลอยน้ำแบบสมบูรณ์เลย ไม่สามารถเอาของมาไว้บนเรือได้(หรือได้แต่เบาๆไม่ได้มีไว้บรรทุก)หาดูจากวิกิพีเดียเขาเรียกว่า Sheerlegs craneใหญ่ๆตอนนี้ก็น่าจะ8,700ตัน ลองดูขนาดความใหญ่โตของมันเอาครับ http://en.wikipedia.org/wiki/Sheerleg
- แบ่งเป็น
- Offshore crane ถ้าจะแปลคือ เครนที่อยู่นอกชายฝั่ง/ไกลฝั่ง แต่ความหมายจริงๆคงจะเป็นเครนที่ติดอยู่กับแท่นขุดเจาะน้ำมัน หรือ เครนที่อยู่บนโป๊ะเรือตัวใหญ่ๆ มันเป็นเครนที่วางอยู่บนสิ่งที่ลอยอยู่ในน้ำ โดยส่วนใหญ่จะไม่ใช่เรือบรรทุก
- ไม่ค่อยอยากจะแบ่งแต่ก็แบ่งเป็น2แบบและกัน
- Semi-submersible crane เครนติดแท่นขุดที่อยู่กลางทะเล มีขนาดเล็กถึงปานกลางและใหญ่มากถึงมากที่สุดลองดูครับมันปนๆกับ Floatingcrane http://en.wikipedia.org/wiki/Crane_vessel
แบบปานกลาง ยกกระจุ๋มกระจิ๋ม 20 30ตัน ไม่เกิน100
Hermod
ตะขออย่างเดียวก็เป็น100ตันแล้ว ตัวนึงยกได้4,536 อีกตัวยกได้3,629ตัน
- Vessel offshore crane มันเหมือนกับ Ship crane ธรรมดาเนี่ยแหละแต่เป็นHeavyหน่อย ใหญ่ๆเลยตัวเดียว เอาไว้ยกของหนักๆไม่กี่ชิ้น ยกรอบเดียว ไม่เหมือนกับ Ship crane ที่ต้องยกขึ้นยกลงหลายชิ้น หลายรอบ(อันนี้ผมเข้าใจเองนะ)
ความสามารถในการยกระดับเลขหลัก4
ยิ่ง ใหญ่มากแค่ไหน ยิ่งออกทะเลไกล300Ton offshore crane
ถ้าเล็กกว่านี้น่าจะเรียก crane on bargeมากกว่า
เพราะว่ายิ่งเล็ก ก็จะทำไรไม่ได้มาก ความจุน้ำมัน
มันน้อย เลยทำให้ไปได้ไม่ค่อยไกลเท่าที่ควร
- Semi-submersible crane เครนติดแท่นขุดที่อยู่กลางทะเล มีขนาดเล็กถึงปานกลางและใหญ่มากถึงมากที่สุดลองดูครับมันปนๆกับ Floatingcrane http://en.wikipedia.org/wiki/Crane_vessel
- ไม่ค่อยอยากจะแบ่งแต่ก็แบ่งเป็น2แบบและกัน
Construction crane
Mobileconstruction crane